Kaszubski Spichlerz Pamięci, czyli Archiwum Historii Mówionej na Kaszubach rozpoczyna swoją działalność

Kaszubski Spichlerz Pamięci to zbiór relacji świadków historii Kaszub. Nagrywane są relacje biograficzne, czyli opowieść o całym życiu rozmówców, od najwcześniejszych wspomnień po dzień dzisiejszy. Pierwsze nagrania kaszubskich biografii odbywały się latem, a następnie osoby zaangażowane w projekt je opracowywały. Prace wykonali dr Eugeniusz Pryczkowski i Adam Hebel.

- Jest to niezwykłe przeżycie, ponieważ mogłem wejść w sferę rodzinną moich rozmówców. To też niezwykła okazja, by, znając najważniejsze dzieje historii XX wieku poznać relacje uczestników tych wydarzeń, ich przeżycia, lęki i radości - wspomina Adam Hebel. - Pytałem dużo o relacje między Kaszubami, Polakami i Niemcami, ponieważ dawniej koegzystencja tych trzech narodów na jednym terenie była czymś naturalnym i rzeczywiście rozmówcy pamiętają, że ludzie żyli w zgodzie. Dopiero nastanie II wojny światowej zmieniło tę sytuację. Ciekawym wspomnieniem jest niewątpliwie akcja dywersyjna żołnierzy Gryfa Pomorskiego w gminie Luzino, którzy schwytali niemieckiego policjanta, poruszające jest także wspomnienie pana Maszoty na temat Marszu Śmierci. Ówcześni ludzie naprawdę narażali życie i zostawiali na drodze więźniów jedzenie, by ci mogli się posilić. Pani Krefta z kolei po studiach podjęła pracę jako nauczycielka chemii w Gdańsku - ma niezwykle ciekawe i ważne wspomnienia dotyczące traktowania nas Kaszubów, jak obywateli drugiej kategorii, jednocześnie jest przykładem na to, że ciężką pracą można osiągnąć sukces nawet będąc traktowanym gorzej. Ma niezwykle cenne informacje dotyczące kaszubskiej elity kulturalnej, która spotykała się na plebanii u księdza Franciszka Gruczy, gdzie pani Krefta pracowała - opowiada.

Pryczkowski i Hebel zarejestrowali blisko 20 godzin relacji dotyczących przeróżnych aspektów życia na Kaszubach – dzieciństwa, życia rodzinnego, doświadczenia wojny, „wyzwolenia”, represji zarówno niemieckich jak i sowieckich, w końcu obrzędowości, zwyczajów, relacji międzyludzkich i pracy.

- Niezwykłą wartością zgromadzonego materiału jest to, że nasi rozmówcy opowiadali o swoich życiowych doświadczeniach po kaszubsku – mówi dr Tomasz Fopke, dyrektor Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie. - Uzupełnia to z pewnością lukę w nagraniach biograficznych w tym języku dotyczących losów mieszkańców Pomorza Gdańskiego w XX i XXI wieku.

Stworzono stronę internetową poświęconą projektowi

Archiwum działać będzie przy muzeum w Wejherowie.

- Zależało nam, aby było w łączności z odbiorcami i przypominało o tym, że nie ma racji bytu bez osób, gotowych podzielić się swoją opowieścią. Dlatego w ramach projektu stworzono stronę internetową: www.spichlerzkaszubski.pl (kliknij TUTAJ), na której usłyszeć można fragmenty zarejestrowanych wspomnień oraz poznać bliżej ich autorów – tłumaczy dr Andrzej Hoja, koordynator projektu.

Na stronie znajdziemy także transkrypcje wypowiedzi i ich tłumaczenie na język polski, jak również formularz kontaktowy, który umożliwia zgłoszenie chęci podzielenia się własną opowieścią lub wskazania osób wartych nagrania.

Ponadto przed Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie o inicjatywie przypominać będzie ekspozycja plenerowa, prezentująca efekty tegorocznych nagrań – wybrane fragmenty relacji i sylwetki ich bohaterów.

Projekt Kaszubski Spichlerz Pamięci zainicjowany został dzięki dofinansowaniu ze środków Muzeum Historii Polski w ramach programu „Patriotyzm Jutra”.